Jerzy Samochowiec
Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy!
Kadencja 2019-2022 właśnie upływa i przyszedł czas na jej podsumowanie.
Obejmując w 2019 roku funkcję Prezesa byłem w pełni świadomy odpowiedzialności, trudu wyzwań i potrzeb angażowania się w różnorodne działania, jednak nikt wtedy nie spodziewał się pandemii czy wojny.
Świadomość wspaniałej historii PTP i tworzących ją Osób w okresie ostatnich stu lat zobowiązują do kontynuacji tradycji. Nakazuje to również dorobek moich wielkich poprzedników, którzy w znaczący sposób przyczynili się do nieprzerwanej aktywności Towarzystwa, nawet w warunkach ekstremalnych.
Pragnę bardzo serdecznie podziękować wszystkim Członkom PTP oraz naszym Przyjaciołom za wielki trud włożony w aktywność w okresie obecnej kadencji, a szczególnie za przygotowanie i godny przebieg Jubileuszu 100-lecia Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Za naszą działalnością stoją konkretne działania:
1. Kontynuowana reforma psychiatrii dorosłych oraz psychiatrii dziecięco-młodzieżowej:
Priorytetem Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego było i jest wspieranie reform w zakresie organizacji i finansowania psychiatrii dorosłych oraz psychiatrii dzieci i młodzieży promujących modele opieki oparte o przesłanki naukowe oraz najlepsze doświadczenia.
2. Udział w pracach Zespołu ds. Kontynuacji Reformy Psychiatrycznej:
ZG PTP dostrzegał, że propozycje zmian w systemie ochrony zdrowia psychicznego nie znajdują jednoznacznego poparcia w całym środowisku psychiatrów i członków PTP.
Byliśmy jednak przekonani, że w związku z tym istnieje konieczność tłumaczenia niejasności, wątpliwości, które pojawiały się w przeszłości i pojawiają się na obecnym etapie realizacji reform.
Chcieliśmy, aby PTP jako organizacja skupiająca osoby z różnych środowisk i o różnych poglądach wykorzystała swój potencjał i stała się forum konstruktywnej dyskusji, której efekty będą nakierowane na pomoc w doskonaleniu kształtu szczegółowych rozwiązań w ramach prowadzonej obecnie reformy.
Plan uwzględniający cele i założenia proponowanej reformy środowiskowej (rozwój sieci CZP i oddziałów psychiatrycznych przy szpitalach ogólnych) został zaproponowany przez Zespół ds. Kontynuacji Reformy Psychiatrycznej, w której pracach uczestniczyli koleżanki i koledzy z ZG i PTP.
Głównym celem oddelegowania członków Towarzystwa do udziału pracach w zespołu była potrzeba opisania docelowego modelu ochrony zdrowia psychicznego w Polsce oraz zasad jego finansowania.
Na członka zespołu został powołany, jako przedstawiciel Instytutu Psychiatrii i Neurologii, kol. Adam Wichniak, który podjął się również koordynacji pracy ekspertów delegowanych na spotkania zespołu przez Zarząd PTP.
Spotkania zespołu odbywały się w Ministerstwie Zdrowia od lipca 2021 do stycznia 2022 w dwutygodniowych odstępach, a ich efektem jest raport z prac zespołu.
W drafcie dokumentu opisany został docelowy trzypoziomowy model systemu ochrony zdrowia psychicznego w Polsce oraz główne założenia reformy opieki psychiatrycznej dzieci i młodzieży, leczenia uzależnień i z zakresu psychiatrii sądowej.
Opieka psychiatryczna dla osób dorosłych oparta będzie na trzech poziomach leczenia:
– I poziom referencyjny będzie oferował w Centrach Zdrowia Psychicznego podstawową opiekę psychiatryczną w modelu psychiatrii środowiskowej.
– II poziom referencyjny będzie obejmował planową opiekę psychiatryczną realizowaną w ramach specjalistycznych programów zdrowotnych świadczonych w trybie stacjonarnym, dziennym lub ambulatoryjnym przez sprofilowane oddziały i poradnie.
– III poziom referencyjny zostanie utworzony przez oddziały psychiatryczne dysponujące odpowiednią, określoną w odrębnym dokumencie, kadrą medyczną, programami oraz aparaturą i sprzętem medycznym w celu oferowania wielospecjalistycznych procedur diagnostycznych i terapeutycznych.
Raport zawiera również ważne zapisy dotyczące wzrostu budżetu na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień. Jego wysokość zostanie ustalona na podstawie wycen przygotowywanych przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Będzie uwzględniać wzrost kosztów leczenia zaburzeń psychicznych w ogólnych kosztach świadczeń opieki zdrowotnej.
Eksperci Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego wskazali, że nie powinien być on niższy niż 6%, a wycena stawki kapitacyjnej dla CZP i procedur z zakresu psychiatrii powinna rosnąć w kolejnych latach co najmniej o wskaźnik inflacji.
Wprowadzenie tych zapisów do raportu z prac zespołu nie byłoby możliwe bez zaangażowania osób delegowanych do prac zespołu przez Zarząd Towarzystwa.
Składamy podziękowania kol. kol. Izabeli Ciuńczyk, Annie Depukat, Agacie Szulc, Marii Załuskiej, Jackowi Przybyło, Robertowi Pudlo. Z członków Zarządu w pracach zespołu wzięli udział kol. kol. Dominika Dudek, Joanna Rymaszewska, Łukasz Cichocki, Janusz Heitzman, Maciej Matuszczyk, Adam Wichniak.
Przewodnicząca Zespołu, Dyrektor Olczyk na zaproszenie Prezesa PTP dwukrotnie uczestniczyła w spotkaniach Zarządu Głównego PTP, podczas których Zarząd przekazywał liczne uwagi zgłaszane przez Oddziały, Sekcje i członków Towarzystwa.
W trakcie obecnej kadencji duże zmiany nastąpiły także na innych kluczowych stanowiskach. Kierownikiem Biura do spraw Pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego została kol. Anna Depukat, a Przewodniczącym Rady do spraw Zdrowia Psychicznego działającej przy Ministrze Zdrowia został Konsultant Krajowy w dziedzinie psychiatrii, kol. Piotr Gałecki.
Dziękujemy za nieoceniony wkład pracy i stworzenie podstaw reformy koledze Jackowi Wciórce, dr Markowi Balickiemu.
3. Profesjonalizacja Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego:
Jednym z celów tej kadencji ZG PTP była profesjonalizacja PTP, której elementem było wprowadzenie internetowego systemu obsługi członków naszego Towarzystwa – SORGA. Poprawiliśmy dostęp do informacji, do elektronicznej wersji czasopism wydawanych przez PTP, wprowadziliśmy możliwość prostego opłacania składek członkowskich.
4. Szkolenia specjalistyczne, dbanie o rozwój kadr:
Jakość psychiatrii w naszym kraju zależy od wykształcenia specjalistycznego kadr – zarówno lekarzy psychiatrów, jak też psychoterapeutów, psychologów, psychologów klinicznych, pielęgniarek i pielęgniarzy psychiatrycznych, terapeutów środowiskowych oraz innych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w pomoc osobom z zaburzeniami psychicznymi.
PTP bierze udział w tworzeniu nowego programu specjalizacji zawierającego rozwiązania promujące rozumienie różnych nurtów współczesnej psychiatrii. Prace nad nowym programem specjalizacji z psychiatrii są prowadzone pod egidą Konsultanta Krajowego.
Mamy świadomość, że przyszłość należy do młodych, dlatego też proponowane były liczne szkolenia/webinaria, a przede wszystkim spotkania w ramach „Szkoły Młodego Psychiatry”. Powstała ona w oparciu o wzorce i standardy czerpane z Europejskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
ZG PTP zainicjował i wspiera działania mające na celu uregulowanie kwestii psychoterapii.
Tworzyliśmy wytyczne diagnostyczne i terapeutyczne PTP we współpracy z Konsultantami Krajowymi, a ich pełna lista znajduje się na stronie PTP.
5. Współpraca naukowa:
Mimo pandemii bogata była współpraca międzynarodowa w kontekście szerzenia nauki, udział członków Oddziałów w konferencjach krajowych i międzynarodowych, rozwój badań prowadzący do wielu impaktowanych publikacji, mimo ograniczeń związanych z pandemią.
Podjęliśmy wyzwanie jakim była organizacja 46 Zjazdu Psychiatrów Polskich w formule hybrydowej.
Nastąpił rozwój czasopism komitetu Redakcyjno-Wydawniczego – Psychiatria Polska, Archives of Psychiatry and Psychotherapy, Psychoterapii – zwiększanie wartości punktowej czasopism, mimo ograniczonego zewnętrznego finansowania działalności czasopism (zwieszenie przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego projektu Działalność Upowszechniająca Naukę (DUN)).
6. Działania w pandemii:
Chciałbym również przypomnieć i poinformować, że ZG PTP zainicjował i nadal prowadzi aktywne działania w związku z wyzwaniami, które przyniosła pandemia. Opracowaliśmy szereg stanowisk, zaleceń i rekomendacji, udostępniliśmy wiele materiałów przygotowanych przez inne towarzystwa psychiatryczne, podejmowaliśmy działania i interwencje na szczeblu MZ i centrali NFZ, między innymi dotyczące dostosowania możliwości jak najszerszego realizowania świadczeń psychiatrycznych w warunkach pandemii. Wystąpiliśmy z apelem o nadanie priorytetu szczepieniom pacjentów z ciężkimi chorobami psychicznymi.
Z uwagą wsłuchiwaliśmy się w głosy naszych członków dotyczące spraw będących przedmiotem gorącej debaty publicznej: dyskusji w sprawach ważnych problemów dotyczących funkcjonowania ochrony zdrowia psychicznego w związku z potrzebami zdrowotnymi osób ze społeczności LGBTQ+ czy w zmianach ustawowych przesłanek do usunięcia ciąży.
Chciałbym podkreślić, że zawsze pamiętaliśmy o tym, że nasze Towarzystwo jest towarzystwem naukowym i zrzesza osoby o różnych poglądach i przekonaniach. Jeżeli decydujemy, czy zabrać głos w jakiejś sprawie, staramy się uwzględniać pluralizm poglądów członków naszego towarzystwa.
Zawsze skupiamy się na realizacji celów statutowych, a dobra współpraca Zarządu pozwala na otwartość i możliwość dialogu ze wszystkimi środowiskami psychiatrycznymi.
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne w swojej stuletniej tradycji zawsze opierało się na poszanowaniu autonomii Oddziałów i Sekcji, i koncentrowało swoją aktywność na wzmacnianiu profesjonalnego przygotowania psychiatrów, psychoterapeutów, psychologów i innych specjalistów sektora ochrony zdrowia psychicznego.
7. Działania w związku z wojną na Ukrainie:
Na działania ZG PTP obecnej kadencji wielki wpływ miały zarówno epidemia, jak i obecnie wojna.
Wydarzenia w Ukrainie są przedmiotem stałego zainteresowania i troski Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Wyrażamy pełną zawodową solidarność z Koleżankami i Kolegami psychiatrami z Ukrainy. Wyrażamy zaniepokojenie sytuacją ukraińskich pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, których działania wojenne narażają na dodatkowe cierpienie.
Co więcej, stale, w miarę naszych możliwości, niesiemy wsparcie Koleżankom i Kolegom z Ukrainy oraz ukraińskim pacjentom. Część naszych kolegów od początku włączyło się w pomoc i zbiórkę pieniędzy, aby zakupić materiały opatrunkowe, leki, środki higieny osobistej i przesłać je do szpitali psychiatrycznych w Ukrainie.
PTP wyasygnował 100 000 zł na te cele. Wiele koleżanek i kolegów pod swój dach zaprosiło uchodźców.
Jesteśmy w kontakcie mailowym z koleżankami i kolegami z Ukrainy, odbywamy regularne spotkania online z przedstawicielami obu Ukraińskich Towarzystw Psychiatrycznych i dyrektorami szpitali psychiatrycznych. Działamy też na forum międzynarodowym uświadamiając sytuację pacjentów psychiatrycznych w Ukrainie i konieczność dostarczenia im leków.
Aż 37 Europejskich Towarzystw Psychiatrycznych (z 40 państw skupionych w EPA) podpisało się pod apelem potępiającym agresję Rosji na Ukrainę i nawołującym do zaprzestania działań wojennych.
Europejskie Towarzystwo Psychiatryczne wraz z PTP ustanowiło 5-punktowy „Plan Solidarności” z Ukrainą:
1. Utworzenie repozytorium literatury na temat doświadczenia traumy w różnych językach, także ukraińskim;
2. Utworzenie strony www z webinariami szkoleniowymi m.in. w pierwszej pomocy psychologicznej;
3. Utworzenie listy ośrodków (skupiających psychiatrów, psychologów, psychoterapeutów), które mogą udzielić pomocy osobom po traumie wojennej, zwłaszcza w języku ukraińskim;
4. Wspieranie regionów/szpitali ukraińskich lekami psychotropowymi i innym sprzętem;
5. Jest też oferta przyjęcia części pacjentów na leczenie szpitalne (poziom Ministerstwa Zdrowia i MZ innych krajów EU).
Dziękuję całemu Zarządowi, ale i koleżankom i kolegom pracującym w Oddziałach, Sekcjach i Komisjach PTP.
To dzięki Waszemu entuzjazmowi i poświęceniu mogliśmy dokonać wielu zmian pomimo działania w licznych kryzysach: społecznym, pandemicznym, wojennym, migracyjnym, inflacyjnym, klimatycznym, itd., które absorbują opinię publiczną (a które bezpośrednio lub pośrednio dotykają każdego z nas). Ale co istotne – kontynuowane są działania na rzecz kompleksowej reformy systemu ochrony zdrowia psychicznego.
W wirze pracy jesteśmy RAZEM.
Numer rachunku bankowego PTP wydzielonego na darowizny na pomoc ukraińskiej psychiatrii:
PKO BP Nr rachunku (IBAN): PL 66 1020 1068 0000 1202 0265 1446
W tytule płatności proponujemy wpisywać: darowizna na pomoc ukraińskiej psychiatrii
* * *
REKLAMY I OGŁOSZENIA