Anna Rewekant
Europejska Federacja Rezydentów Psychiatrii (EFPT, European Federation of Psychiatric Trainees) została oficjalnie założona w Holandii w 1993 roku podczas spotkania młodych lekarzy i lekarek szkolących się w psychiatrii, ale już rok wcześniej w Londynie 16 osób z 9 różnych krajów spotkało się, aby omówić kwestię istniejących szkoleń specjalizacyjnych oraz możliwości współpracy w celu poprawy ich jakości. Od tego czasu członkowie i członkinie EFPT współpracowali z wieloma organizacjami międzynarodowymi, nawiązując partnerskie relacje z Europejską Unią Specjalistów Medycznych (UEMS, European Union of Medical Specialists), Europejskim Towarzystwem Psychiatrycznym (EPA, European Psychiatric Association) czy Światową Organizacją Zdrowia (WHO, World Health Organization).
Głównymi celami EFPT jest poprawa jakości kształcenia specjalistów psychiatrów w Europie oraz reprezentowanie interesów osób szkolących się w psychiatrii na poziomie lokalnym i arenie globalnej (również poprzez bezpośrednie wspieranie krajowych organizacji zrzeszających rezydentów psychiatrii). Przede wszystkim jednak EFPT stara się upowszechniać wiedzę na temat zdrowia psychicznego, wspierać kampanie edukacyjne przeciwko dyskryminacji i marginalizacji pacjentów psychiatrycznych, a także walczyć o poprawę jakości oferowanych usług zdrowotnych na Starym Kontynencie.
Przez lata interesy osób szkolących się w Polsce nie były reprezentowane w Europejskiej Federacji Rezydentów Psychiatrii z racji braku oficjalnej, krajowej organizacji członkowskiej. Dopiero w 2014 roku na 22. Europejskim Forum Rezydentów Psychiatrii, które odbyło się w Londynie, pojawiły się po raz pierwszy osoby szkolące się w Polsce, wówczas jeszcze w roli neutralnych obserwatorów. Natomiast założenie Sekcji Kształcenia Specjalizacyjnego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz formalne jej przystąpienie do EFPT w 2015 roku umożliwiło reprezentantom Polski, po długim oczekiwaniu, podjęcie aktywnych ról w strukturach federacji, a także, co może ważniejsze, dzielenie się krajową perspektywą i trwałe działanie w celu zaadresowania braków w szkoleniu specjalizacyjnym na poziomie lokalnym i regionalnym. Pierwszym przewodniczącym i twórcą Sekcji Kształcenia Specjalizacyjnego był dr n. med. Tomasz Gondek z Wrocławia, w następnych latach Sekcją zaopiekowała się dr n. med. Anna Szczegielniak ze Śląska, a aktualnie pieczę sprawuje lek. Anna Rewekant z Poznania.
Od tego czasu wiele projektów EFPT odbywało się pod przewodnictwem reprezentantów Polski, w tym działalność grup roboczych zajmujących się wspieraniem krajowych organizacji zrzeszających osoby szkolące się w psychiatrii (Maintaining and Establishing a National Trainee Association Working Group) czy prowadzeniem badań naukowych koncentrujących się na kwestiach szczególnie interesujących młodych lekarzy (Research Working Group).
Pośród badanych zagadnień w ciągu ostatnich lat można znaleźć m.in. trudny temat agresji wobec lekarzy specjalizujących się w psychiatrii czy próbę obiektywnej ocenę podstawowych umiejętności badawczych (nie zawsze) zawartych w europejskich programach szkoleniowych, a w konsekwencji odpowiedź na nurtujące wielu pytanie, skąd brak zainteresowania kontynuowaniem kariery akademickiej wśród młodych psychiatrów. Szczególną pozycją cieszy się również projekt badawczy „Brain drain” zbierający doświadczenia osób szkolących się w psychiatrii, związanych z krótkoterminową mobilnością i długoterminową migracją w Europie, którego poszczególne edycje w 2013 oraz 2019 objęły również Polskę.
Niewątpliwym sukcesem naukowym Sekcji Kształcenia Specjalizacyjnego był udział w międzynarodowym projekcie badawczym dotyczącym COVID-19. Publikacja Results of the COVID-19 mental health international for the general population (COMET-G study) ukazała się w wielu czasopismach.
Flagowym wydarzeniem, którego organizacją zajmuje się Sekcja Kształcenia jest Szkoła Młodego Psychiatry. To cykliczne weekendowe wydarzenie naukowe. W różnych miastach Polski spotykają się lekarze rezydenci. Szkoła Młodych Psychiatrów Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego powstała z potrzeby elastycznego uzupełniania wiedzy i umiejętności praktycznych zawartych w programie specjalizacji. Inicjatywa jest inna niż dotychczasowe konferencje – jest organizowana przez młodych psychiatrów dla młodych psychiatrów, a uczestnicy sami budują program spotkania. Szkołę mogą scharakteryzować następujące słowa: interaktywne, dostępne, praktyczne, wspólne, elastyczne spotkania. Inicjatywa ta została po raz pierwszy zorganizowana wiosną 2020 r., teraz dzięki różnym grantom jest planowana dwa razy w roku. Miejsca rozchodzą się niczym gorące bułeczki! Najbliższa wiosenna Szkoła Młodych Psychiatrów będzie odbywać się w Krakowie na koniec marca. W ubiegłym roku Szkoła poszerzyła swój repertuar o edycję przygotowującą do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego. Starsi koledzy, świeżo upieczeni specjaliści, podzielili się refleksjami dotyczącymi nauki, skali trudności pytań i tak oto powstał program jesiennej Szkoły Młodych Psychiatrów – przygotowanie do PES. W tym roku również zaplanowaliśmy w kalendarium jesiennym ww. Szkołę.
Rokrocznie w lipcu odbywa się Europejskie Forum Rezydentów Psychiatrii. Polska, odkąd jest pełnoprawnym członkiem Federacji, jest obecna na każdym spotkaniu. W okresie pandemicznym zjazdy odbywały się w formule zdalnej. W ubiegłym roku młodzi lekarze psychiatrzy z całej Europy spotkali się osobiście na Malcie.
Tegoroczne Forum będzie miało miejsce w Szwajcarii, w Zurichu. W trakcie spotkania odbywają się wybory na następujące stanowiska Federacji: Prezydent Federacji, Skarbnik, Sekretarz, Przedstawiciel Rezydentów Psychiatrii Dzieci i Młodzieży, Komisja Rewizyjna. Podczas obrad i dyskusji każdy kraj prezentuje jak obecnie wygląda proces kształcenia specjalizacyjnego, z jakimi trudnościami zmagają się młodzi lekarze.
Federacja wyróżnia w ramach Award of Excellence najlepszy projekt. W ubiegłym roku Sekcja Kształcenia Specjalizacyjnego zgłosiła Szkołę Młodych Psychiatrów do nagrody. Niestety nie udało się zdobyć wyróżnienia. Spróbujemy w tym roku!
Przynależność do Sekcji daje młodym psychiatrom różne możliwości. Od wystąpień w trakcie popularnych konferencji psychiatrycznych w Polsce, przez zaangażowanie w różne projekty badawcze, aż po zagraniczne wyjazdy na staże.
Wszystkich zainteresowanych poszerzaniem swoich horyzontów w trakcie szkolenia specjalizacyjnego zapraszamy do śledzenia Fanpage’a Sekcji Kształcenia Specjalizacyjnego (https://www.facebook.com/mlodzipsychiatrzy). A jeśli macie jakieś pytania, pomysły na realizację Waszych projektów, piszcie śmiało: sekcja.ksztalcenia.ptp@gmail.com!
Osoby, które są zainteresowane europejskimi projektami, działaniem w ramach Europejskiej Federacji Rezydentów Psychiatrii, zachęcamy do odwiedzenia strony: http://efpt.eu.
■
Zdjęcia w serwisie: www.stock.chroma.pl, www.123rf.com, archiwa autorów i redakcji
